نقش علمای شیعه هرات عصر تیموریان در گسترش علوم اسلامی

دوره‌ی تیموریان هرات، یکی از با عظمت‌ترین و درخشان‌ترین دوره‌های تاریخ کشور اسلامی افغانستان به حساب می‌آید. این دوره تاریخی از لحاظ رشد فرهنگ، ادب، علم و صنعت با هیچ دوره‌‌ای قابل قیاس نبوده است. بقایای تمدن تیموریان هرات تا امروز نیز باعث شهرت کشور افغانستان گردیده است. با نشستن شاهرخ میرزا براری که سلطنت؛ عالمان، دانشمندان، نویسندگان، شعرا، ادبا و هنرمندان اعم از شیعه و اهل سنت از هرگوشه و کنار به هرات روی آوردند و مرکز تمدن تیموری از سمرقند که به همت امیر تیمور گورگانی به عروس شهرها و جایگاه دانشمندان و صنعتگران و هنرمندان تبدیل شده بود به هرات انتقال یافت و بیشتر از صد سال مرکز علم و هنر باقی ماند. این مقاله با استفاده از منابع تاریخی و رجالی به این پرسش پاسخ داده است که نقش علمی عالمان شیعه در هرات در گسترش علوم اسلامی در دوره‌ی تیموریان چگونه بوده است؟ این مقاله با استفاده از منابع مکتوب و روش تحلیلی- توصیفی، به این یافته‌ها رسیده است که عالمان شیعه در عصر تیموریان فعالیت‌های علمی و فرهنگی داشتند. برخی از علمای بزرگ شیعه از مناطق مختلف کشورهای اسلامی به ویژه ایران، به شهر هرات مهاجرت نمودند. علما و دانشمندان شیعه در این دوره‌ی تاریخی نقش مؤثری در گسترش علوم اسلامی داشتند. اینان افزون بر تدریس و تدرّس، آثار علمی فراوانی در علوم گوناگون؛ مانند علوم قرآن و حدیث، فقه و اصول، کلام و عرفان، ادبیات و تصوف از خود به جای گذارده‌اند که نشانگر گسترش علوم اسلامی در این دوره‌ی زمانی است.