زبان و ادبیات یک قوم یکی از ابزارهای مهم برای حفظ دست آوردها و آثار فرهنگی و هویتی آن قوم به شمار می آید، علاوه براین زبان مهمترین وسیله است برای ایجاد ارتباط بین افراد جامعه و گروهای انسانی و مهمترین وسیله است که بشر برای انتقال تجربه و یافتههای علمی و فرهنگی در اختیار دارد.
زبان و ادبیات به ویژه لهجه هزارگی از کهنترین و اصیلترین زبان دری است که ساختار منحصر به فرد خود را دارد و همین ساختار منحصر به فرد بوده است که طی قرون متمادی توانسته است در برابر سایر زبانها مقاومت کند.
شناسایی زبان و ادبیات هزارگی برای نسل امروز ضروریترین نیاز به شمار می آید که باید به آن پرداخته شود، چرا که نسل امروز با تغییرات و تحولات و مهاجرت به کشورهای گوناکون، زبان و ادبیات هزارگی را در معرض فراموشی قرار داده و فراموشی زبان می تواند به فراموشی فرهنگ، هویت و میراث مردم ما منجر شود.